Czy należymy do grona miłośników historii i zamków? Jeśli tak, to koniecznie powinniśmy odwiedzić zamek w Kętrzynie! Jego historia i detale robią wrażenie również na osobach, które do tej pory nie przepadały za zwiedzaniem średniowiecznych budowli. Zobaczmy zatem, jak wyglądał zamek w Kętrzynie dawniej i dziś!
Historia zamku
Naszą opowieść powinniśmy zacząć od tego, że samo miasto Kętrzyn (które aż do drugiej wojny światowej nosiło nazwę Rastenburg) ma ciekawą i długą historię. Sięga ona XIV wieku, kiedy to Komtur Bałgii Johan Schindekopf (11 listopada 1357 r.) nadał osadzie prawa miejskie.
Kętrzyn nazywany jest też sercem Mazur ze względu na swoje położenie. Krzyżacy postawili tu swoją pierwszą strażnicę w I połowie XIV wieku, zamek natomiast zbudowano niedługo później. Stoi on w południowo-wschodnim narożu miasta i został zaprojektowany jako budowla trójskrzydłowa, zamknięta od strony zachodniej murem kurtynowym z bramą wjazdową.
Reprezentacyjne skrzydło północne zajmował prokurator, czyli urzędnik rządzący z ramienia Zakonu Krzyżackiego. Na zamku umieszczono również kaplicę, a na dziedzińcu znajdowała się studnia.
Niektóre źródła donoszą, że na przełomie XIV i XV wieku od strony miasta wybudowano mur. Otoczenie zamku od północy, wschodu i południa murem obronnym miało strategiczne znaczenie. Zadbano także o cylindryczne baszty w narożnikach i przystosowanie ich do broni palnej.
Zamek razem z przylegającą do niego częścią miasta (tzw. Nowym Miastem) zagospodarowano na piekarnię, kuchnię, młyn, słodownię, browar, skład mięsa i zboża, spiżarnię, zbrojownię i prochownię, a nawet więzienie. W 1525 roku kętrzyński zamek został siedzibą starostwa książęcego. Następnie, w kolejnych wiekach (XVIII i XIX) był on razem z pobliskim folwarkiem siedzibą domeny królewskiej. Ciekawostką jest fakt, że najstarszy widok zamku pochodzi z mapy Kaspra Hennebergera właśnie z 1595 roku.
W międzyczasie prowadzono szereg prac budowlanych, np. przed rokiem 1566 przebudowano skrzydło zachodnie zamku, a w 1622 roku w północno-zachodnim narożniku dziedzińca wybudowano cylindryczną basztę z klatką schodową.
W latach 1911-1912, kiedy to zamek został kupiony przez miasto, zamek ponownie przebudowano, większość pokoi przeznaczając tym razem na pomieszczenia mieszkalne.
Polecamy: Gdzie zjeść w Kętrzynie?
Budowli nie oszczędziła niestety II wojna światowa, podczas której spłonął (stało się to pod koniec stycznia 1945 roku, po zajęciu miasta przez wojska radzieckie). Co ciekawe podczas wojny w piwnicy skrzydła północnego zamku mieścił się schron przeciwlotniczy.
Całość odbudowano dopiero w latach 1962-1967, dbając, by odzyskał on swój gotycki charakter – efekt ten uzyskano dzięki podwyższeniu dachów, skrzydeł południowego i wschodniego, a także dodaniu jednego piętra z gotyckimi szczytami i spadzistym dachem w skrzydle północnym.
Zamek krzyżacki w Kętrzynie – atrakcje
W kętrzyńskim zamku funkcjonują dziś:
- Muzeum im. Wojciecha Kętrzyńskiego z bogatą kolekcją rzeźby gotyckiej, zabytkami rzemiosła artystycznego i meblami z XVII-XIX wieku.
- Miejska Biblioteka Publiczna.
Przy okazji zwiedzania zamku, warto wejść do wspomnianej Biblioteki, ponieważ w miejscu tym możemy lepiej poznać postać Zofii Licharewej, założycielkę muzeum. Po drugiej wojnie zaangażowała się ona w ratowanie zabytków Warmii i Mazur i tylko dzięki jej zaangażowaniu oraz ciężkiej pracy w muzeach całego regionu możemy wciąż podziwiać licznie odzyskane zabytki.
Na odwiedzających wrażenie robi także wystawa gotyckiej rzeźby sakralnej, w której znajdują się m.in. pruskie chorągwie pogrzebowe, w tym jedna z wizerunkiem zmarłego w wieku 3 lat Botho Eulenburga.
Historię miasta mamy możliwość poznawać także za pomocą nowoczesnych technologii. W tym wypadku jest to multimedialna makieta Kętrzyna, wykorzystująca grę świateł i narracje. Z kolei na baszcie za dodatkową opłatą poznamy tajniki średniowiecznej kuchni i zerkniemy na kilka przepisów z tamtych czasów.
Godziny zwiedzania i ceny biletów
Jeśli powyższy opis zachęcił nas do odwiedzenia tego niezwykłego miejsca, powinniśmy jeszcze się dowiedzieć, kiedy najlepiej się tu wybrać. Godziny zwiedzania i ceny biletów przedstawiają się następująco:
- Zamek: czynny przez cały rok do wtorku do niedzieli w godzinach 9.00 – 16.00. Bilet normalny: 15 złotych, bilet ulgowy: 10 złotych; Zamek i baszta – bilet normalny: 18 złotych, ulgowy: 13 złotych;
- Baszta: Ekspozycja „W średniowiecznej kuchni” otwarta od wtorku do niedzieli w godzinach 10.00 – 17.00. Bilet wstępu kosztuje 5 złotych. Można też zarezerwować zwiedzanie większej grupy pod numerem 89 752 32 82. We wtorek zwiedzanie tego miejsca jest bezpłatne;
- Projekcje multimedialne są możliwe jedynie po wcześniejszej rezerwacji, której również można dokonać pod numerem 89 752 32 82;
Zamek zlokalizowany jest pod adresem pl. Zamkowy 1, Kętrzyn.